شناسایی و اولویت بندی فاکتورهای کلیدی موفقیت در پیاده سازی ERP به منظور تهیه RFP

 

شناسایی و اولویت بندی فاکتورهای کلیدی موفقیت در پیاده سازی برنامه ریزی منابع انسانی به منظور تهیه RFP

مورد کاوی: سازمان گسترش و نوسازی ایران 

احمدعلی یزدانپناه ، بابک نعمتی 

چکیده

 در جهان پر رقابت امروز، شرکتها هموارهدر تلاش برای بالا بردن کیفیت محصولات و خدمات و افزایش مزیت رقابتی خود می باشند. ERP پروژه ای است که از یک سو سرمایه گذاری بزرگی را می طلبد و از سوی دیگر نرخ شکست در آن بالاست. به قضاوت شرکتهای پیاده کننده ERP سه چهارم این پروژه ها با شکست مواجه می شوند. این مسأله لزوم توجهی خاص بر عوامل تأثیر گذار را آشکار می کند. در این پژوهش یک فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی و همچنین یک سوال اصلی و سه سوال فرعی بیان شده است که جامعه آماری تحقیق شامل 38 کارشناس ذی صلاح و 13 مدیر سازمان گسترش صنایع و نوسازی ایران است.همچنین داده ها از دو بعد آمار توصیفی و آمار استنباطی مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته اند. در نهایت با استفاده از آزمون دوجمله ای مشخص شد که توجه به تمامی فاکتورهای اشاره شده جهت تنظیم RFP  در سازمان گسترش صنایع و نوسازی ایران، در دستیابی به انتخابی مناسبتر موثر است و توصیه می شود که شرکتها به خصوص سازمان گسترش صنایع و نوسازی ایران در تنظیم RFP این عوامل را مد نظر قرار داده و آنها را رعایت کنند

 نویسنده مسئول: استادیار، دکتری تحقیق در عملیات،عضور هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

کارشناسی ارشدMBA، گرایش استراتژی

 

 

 

1-     مقدمه

در جهان پر رقابت امروز، شرکتها همواره در تلاش برای بالا بردن کیفیت محصولات و خدمات و افزایش مزیت رقابتی خود می باشند. به همین دلیل است که همواره از تکنولوژیهای جدید استقبال می کنند. این روند منجر به استفاده ازبرنامه ریزی منابع مواد ([1]MRP )در دهه هفتاد و برنامه ریزی منابع تولیدی (MRPII[2]) در دهه هشتاد میلادی گردید. با پیشرفت تکنولوژی در دهه نود میلادی سیستمهای [3]ERP ظهور کردند. این سیستمها همچنان از بهترین تکنولوژیهای روز جهان بوده و مورد درخواست بسیاری از شرکتها می باشند[5].ERP با داشتن امکاناتی از جمله انواع ماژولهای از پیش ساخته شده، برخی از بهترین فعالیتهای اجرایی در دنیا را برای هر فعالیتی ترکیب می کند. این سیستم موجب یکپارچه سازی اطلاعات و ارتباط واحدها در عین استقلال می شود[3].با وجود تمامی این مزایا، از آنجا که پیاده سازی این سیستم بسیار پرهزینه بوده و خطر شکست در آن بالاست، لازم است که شرکتها در انتخاب و پیاده سازی این سیستم فاکتورهای کلیدی موفقیت را رعایت کنند. فاکتورهای کلیدی موفقیت و یا [4]CSFها عواملی هستند که وجود آنها موفقیت پروژه را تضمین می کند. این عوامل تمامی ابعاد سازمان را شامل می شوند[8].دراین تحقیق هدف تمرکز بر CSFهایی است که رعایت آنها در تنظیم درخواست پیشنهاد ([5]RFP) احتمال موفقیت سازمان در انتخاب و پیاده سازی سیستم ERP را افزایش دهد.  RFP نوشته ای است که شرکت در آن ویژگیها و شرایط خود را بیان کرده و نیازمندیهای خود در ارتباط با سیستم ERP را اعلام می کند و از شرکتهای تامین کننده می خواهد که قابلیتهای خود را در قبال این نیازمندیها بیان کنند [2]. بر همین اساسسوال اصلی این تحقیق به شرح زیر بیان می شود :

درج فاکتورهای کلیدی پیاده سازی ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP محقق تا چه حد احتمال موفقیت پروژه ERP در سازمان ایدرو را افزایش می دهد؟

وسوالات فرعی نیز به شرح زیر می باشد:

  1. درج فاکتورهای کلیدی انتخاب محصول ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP محقق تا چه حد احتمال موفقیت پروژه ERP در سازمان ایدرو را افزایش می دهد؟
  2. درج فاکتورهای کلیدی انتخاب فروشنده ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP محقق تا چه حد احتمال موفقیت پروژه ERP در سازمان ایدرو را افزایش می دهد؟
  1. درج فاکتورهای کلیدی نحوه پیاده سازی ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP محقق تا چه حد احتمال موفقیت پروژه ERP در سازمان ایدرو را افزایش می دهد؟

 

بیشینه پژوهش

    تحقیقات انجام شده در خصوص فاکتور های کلیدی موفقیت برنامه ریزی منبع سازمان به منظور تهیه RFP  به صورت محدود و پراکنده و در قالب پایان نامه های دانشگاهی صورت گرفته است که در این جا به تعدادی از آنها اشاره می شود. در این راستا از پایان نامه های موجود در سایت سیمرغ( www.nosasoft.com)  و www.irandoc.com ، پژوهشگاه اطلاعات و مدارک ایران و دانشگاههای تربیت مدرس، شهید بهشتی و علامه استفاده شده است. تحقیقات دانشگاهی انجام شده را می توان در دو دسته فارسی و انگلیسی تقسیم بندی کرد:

تحقیقات انجام شده داخلی

آقای الوانچی در پایان نامه خود با تاکید بر رشد روزافزون سیستمهای ERP و استقبال شرکتهای خارجی از این سیستمها برای افزایش قابلیتهای رقابتی خود، بر این واقعیت اشاره کرده است که با وجود نیاز شرکتهای ایرانی به افزایش قابلیتهای رقابتی و کسب آمادگیهای لازم برای حضور در بازار جهانی ، هنوذ نشانه ای از اقدام شرکتهای ایرانی برای پیاده سازی ERP به عنوان یکی از آخرین ابزارها برای افزایش قابلیتهای رقابتی به چشم نمی خورد. آقای الوانچی در تحقیق حاضر به بررسی علل عدم تمایل شرکتهای تولیدی ایران به پیاده سازی این سیستمها پرداخته و میزان آمادگی این شرکتها برای پیاده سازی موفق ERP مورد سنجش قرار داده است. [1]

آقای حنیفه زاده در تحقیق خود شرایط درون سازمانی و برون سازمانی شرکتهای ایرانی را جهت پیاده سازی موفق سیستمهای ERP سنجیده است و نتیجه گیری کرده است که شرکتهای فعال در ایران هنوذ آمادگی لازم برای پیاده سازی سیستم ERP را ندارند واین عدم آمادگی در مورد عوامل درون سازمانی و برون سازمانی است. به طور خلاصه می توان بیان داشت که در شرکتهای فعال در ایران عواملی همچون تعهد و التزام مدیریت، بلوغ و رشد IT فرهنگ کامپیوتر، اندازه سازمان، توانایی مالی و تجربی مهندسی مجدد فرایندها در شرایط مطلوبی نمی باشد و از طرفی عوامل برون سازمانی شامل فرهنک و محیط منطقه ای، قوانین و مقررات دولتی، اقتصاد و رشد اقتصادی، زیرساختار و ویژگیهای نرم افزار و فروشنده ERP بومی برای پیاده سازی ERP در سطح مناسب و مطلوبی قرار ندارد.[4]

در پایان نامه آقای  عابدینی ، عوامل مرتبط با آمادگی صنعت خودرو سازی شناسایی شده و این عوامل از فاکتورهای کلیدی موفقیت متمایز شده اند. همچنین این عوامل با توجه به تحقیقات انجام شده در ایران و نظرات خبرگان بومی سازی شدند. فرضیه اهم تحقیق مهم و موثر بودن این عوامل در پیاده سازی ERP بوده است که از طریق پرسشنامه مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس با استفاده از پرسشنامه دیگری در قالب مقایسه دو به دوی فاکتورها و به کمک بردار ویژه این عوامل رتبه بندی شدند. در این تحقیق مشخص گردید که با توجه به شرایط خاص خودروسازی ایران، عوامل حمایتی و فرهنگی از بالاترین اهمیت برخوردارند.[6]

آقای علیزاده ، بدلیل هزینه و نرخ بالای شکست پروژه های ERP، توجه به فاکتورهای کلیدی موفقیت را الزامی می داند. ایشان فاکتورهای حمایت و پشتیبانی مدیریت عالی سازمان، وجود سیستمهای مناسب کسب و کار و فناوری اطلاعات در سازمان، آرمان و برنامه کسب و کار پروژه ERP، پذیرش تغییر و مدیریت آن، ترکیب تیم کاری پروژه، نظارت و ارزیابی عملکرد پروژه، مدیریت پروژه و یکپارچه سازی، پیکربندی، تست و اشکال زدایی سیستم را به عنوان CSFهای قابل استفاده در انواع رویکردها و انواع سازمانها شناسایی کرده است. فرضیه اولیه تحقیق به صورت “سیستمهای مناسب کسب و کار و فناوری اطلاعات موجود در سازمان بر پیاده سازی موفق سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمان تاثیر مستقیم دارد.” می باشد.  در نهایت پیام اصلی این نوشتار لزوم تغییر نگرش به پروژه های برنامه ریزی منابع سازمان از دیدگاه تکنولوژی به دیدگاه کسب و کار است، که منعکس کننده این حقیقت است که عوامل انسانی، مدیریتی و فرایندهای جاری کسب و کار در شرکت میزبان نسبت به عوامل فنی و تکنولوژیکی از اهمیت به مراتب بالاتری برخوردارند.[7]

آقای مرادی نیز پیش نیازها و عوامل موفقیت در پیاده سازی سیستمهای ERP و مراحل پیاده سازی این سیستمها را مورد مطالعه قرار داده است. وی همچنین با در نظر گرفتن صنعت خودرو به عنوان صنعتی پیشرو در کشور، با ارائه یک مدل به امکان سنجی پیاده سازی این سیستمها در صنعت خودرو کشور پرداخته است.[9]

آقای یحیی پور در پایان نامه خود تحت عنوان ” شناسایی و تدوین عوامل موثر بر چرخه عمر نظام برنامه ریزی منابع بنگاه ERP و تحلیل آن در صنعت خودرو، با رویکرد مدیریت دانایی، مورد: شرکت ایران خودرو  ”  به اهمیت دانش به عنوان ابزار شکل گیری مزیت رقابتی سازمان ها، اشاره کرده است و در این ارتباط وجود شناخت و آمادگی کافی سازمان را جهت استقرار ERP لازم دانسته است. در این پایان نامه، محقق عوامل دانش موثر بر چرخه عمر نظام ERP را شناسایی و اولویت بندی و نقش هر یک از این عوامل را در چرخه عمر تعیین  کرده است. [12]

 

تحقیقات انجام شده خارجی

مطالعات محدودی در کشور های خارجی انجام شده است که به شرح زیر می باشد:

 

جدول شماره 1 : بیشینه تحقیق در سایر کشورها

ردیف

نام و نام خانوادگی محقق

عنوان تحقیق

سال

منبع

1

Ehie Ike C., Madsen Mogens [15]

Identifying critical issues in enterprise resource planning (ERP) implementation

1992

Computers in Industry, Elsevier, 2005

 

2

Kaviani Katayoun [17]

Models of Enterprise Systems Solution for Small and Medium Size Enterprises (SMEs)

2004

Carleton University, Humanities – Business Administration department

3

Kumar Vinod , Maheshwari Bharat, Kumar Uma [18]

An investigation of critical management issues in ERP implementation: emperical evidence from Canadian organizations

2003

Technovation, Elsevier

4

Shankarnarayanan S. [20]

ERP systems-using IT to gain a competitive advantage

2000

 

5

Somers Toni M., Nelson Klara G [21]

A taxonomy of players and activities across the ERP project life cycle

2004

Information & Management, Elsevier

 

6

Umble Elisabeth J., Haft Ronald R., Umble M. Michael [22]

Enterprise resource planning: Implementation procedures and critical success factors

2003

European Journal of Operational Research, Elsevier

7

Verville Jacques, Bernadas Christine & Halingten Alannah [23]

So you’re thinking of buying an ERP? Ten critical factors for successful acquisitions

2005

Journal of Enterprise Information Management, www.emeraldinsight.com

8

Wierda Andreas [24]

Critical success factors for ERP implementations

2003

Eindhoven University of Technology

9

Zhang Zhe, Lee Matthew K.O., Huang Pei, Zhang Liang, Huang Xiaoyuan [25]

A framework of ERP systems implementation success in China: An empirical study

2005

Int. J. Production Economics, Elsevier

10

Ziaee Mohsen, Fathian Mohammad and Sadjadi S.J. [26]

A modular approach to ERP system selection

2006

Iran University of Science and Technology, Emerald Insight

 

آموزه های نظری

 ERP چیست؟

   ERP ، یک بسته نرم افزاری است که هدف آن یکپارچه کردن اطلاعات و جریان اطلاعات بین تمامی بخش های سازمان است. این سیستم تمامی بخش های شرکت از بخش مالی، حسابداری، منابع انسانی، نگهداری و تعمیرات گرفته تا مدیریت خدمات و حمل و نقل را تحت پوشش قرار می­دهد[13].به عنوان مثال سفارش یک مشتری را در نظر بگیرید. معمولاً  هنگامی که مشتری سفارش خود را  ارائه می کند سفری طولانی که بیشتر آن روی کاغذ است آغاز می شود. از این قسمت به آن قسمت فرستاده می شود و اطلاعات کلیدی آن بارها در سیستم های کامپیوتری بخش های مختلف ثبت و مجدداً ارسال می گردد. این نوع گردش اطلاعات موجب ایجاد تاخیر در انجام عملیات مربوط به سفارش می شود. همچنین در سیستم کامپیوتری هر بخش احتمال رخ دادن اشتباه وجود دارد و در این فاصله هیچ یک از بخش های شرکت بدرستی از وضعیت سفارش در دیگر قسمت ها اطلاعی ندارد[19].

 

ارتباط ERP  و سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات

   IS (سیستم اطلاعات) مجموعه ای از افراد، گزارشهای داده ها و فعالیتها است که داده ها و اطلاعات سازمان را پردازش می کند و شامل فرایندهای دستی و ماشینی می شود. به طور معمول این واژه سهواً مترادف با سیستمهای اطلاعاتی کامپیوتری استفاده می شود که در واقع تنها جز تکنولوژیهای اطلاعاتی از سیستم اطلاعات را در برمی گیرد. سیستمهای اطلاعاتی کامپیوتری در شاخه مطالعات تکنولوژیهای اطلاعاتی قرار می گیرد.[14]IT (تکنولوژی اطلاعات) به معنای مطالعه، طراحی، توسعه، اجرا، پشتیبانی و مدیریت سیستمهای اطلاعاتی کامپیوتری بویژه کاربردهای نرم افزاری و سخت افزار کامپیوتر می باشد.در نتیجه می توانERP را واژه ای در IT دانست که مربوط به سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری می شود و به تمام بخشهای سازمان سرویس می دهد.انواع سیستم‌های اطلاعاتی مبتنی بر رایانه شامل موارد زیر می‌باشد:1- سیستم پردازش تراکنش (TPS[6]  )2- سیستم اطلاعات مدیریت ( [7]MIS )3- سیستم پشتیبانی تصمیم ( DSS[8]  )4- سیستم اطلاعات اجرایی (EIS[9]  )5- برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP )[11].TPS نقش اساسی در تولید گزارشهای ساده از وضعیت ورودی پردازش – خروجی (IPO) موسسه ها دارد. عملیات ساده ای نظیر محاسبه، خلاصه سازی، مرتب کردت، طبقه بندی و ذخیره ساری داده های سازمانی از جمله خواص این سیتمها است. MIS سیستم گزارش گیری مدیریتی است که مدیران را در گزارش گیری وضعیت IOP به گونه ای مطلوبتر یاری می دهد.  DSS  سازمان را در استفاده از منابع داده های سازمانی به گونه های مختلف و حل یک مشکل نیمه ساخت یافته با فراهم کردن اطلاعات یا دادن پیشنهاد یاری می کند. EIS نوع خاصی از DSS است که به تصمیم گیری در سطوح بالای سازمانی کمک می کند.[11]نکته قابل توجه آن است که سیستم ERP تمامی این سطوح سیستمی را پوشش می دهد به این صورت که هسته مرکزی پوشش دهنده سطوح TPS و MIS می باشد و ابزار های تحلیل و تجزیه تجاری پوشش دهنده سطوح DSS و EIS در سازمان هستند[2].

فاکتورهای کلیدی موفقیتCSFs

   فاکتورهای کلیدی موفقیت در IT: از آنجا که پیاده کنندگان IT در اجرا با مشکلات عمده ای روبرو می شدند ،به جستجو برای تعیین عوامل ضروری برای موفقیت پرداختند. به عنوان مثال کشف فعالیتهایی که تیم IT باید آنها را به درستی انجام می داد و یا شناسایی فرایندها و سیستمهای مدیریتی حیاتی برای اجرای موفق IT  نمونه ای از این فعالیتها می باشند.ایده فاکتورهای کلیدی موفقیت اولین بار توسط روکارت[10] در دهه 1970م جهت کمک به مدیران در تعریف نیازهای اطلاعاتیشان و برای برنامه ریزی فناوری اطلاعات مطرح شد. روکارت عوامل کلیدی را نواحی محدودی می داند که موفقیت در آنها،  موفقیت سازمان در عملکرد رقابتی را تضمین می کند. بعبارتی این فاکتورها حوزه های محدودی که کار در آنها باید درست انجام شود را نشان می دهند[16].

نمونه هایی از مدلهای فاکتورهای کلیدی موفقیت در اجرای ERP

   پیش از مطالعه مدلها جا دارد به نظر فنی و ویلکوک به نقل از جیان یینگجی[11] پرداخته شود که معتقدند پیش از پیاده سازی ERP  باید قابلیتهای کلیدی IT در سازمان توسعه یابند. فنی و ویلکوک نه قابلیت کلیدی IT را نام برده اند که به شرح زیر است:

 

جدول 2: نه قابلیت کلیدی IT  از نظر فنی و ویلکوک

قابلیت

تاثیر

رهبری IT

توسعه استراتژی، ساختار، فرایندها و نیروی ستادی

تفکر سیستمی کسب و کار

اتخاذ دید سیستمی

ایجاد روابط

همکاری و هماهنگی با کاربر کسب و کار

طرح ریزی ساختار

خلق پلتفرم تکنیکی مورد نیاز

تثبیت تکنولوژی

رفع مشکلات مکرر

خرید آگاهانه

مقایسه منابع فروشنده

تسهیلات قرارداد

هماهنگی فعالیتها

نظارت بر قرارداد

مسئول کردن تامین کننده

توسعه و پرورش تامین کننده

کسب مزایای دوجانبه بلند مدت

در این راستا لازم است که یک گروه داخلی IT با دید سیستمی از سازمان تشکیل شود. وجود چنین دیدی به درک از EPR کمک می کند. این قابلیت کلیدی برمبنای وجود کارکنان متخصص است. ویلکوک توصیه می کند که به جای اتکا بر روابط بلند مدت با مشاورین ، سازمان چنین نیروهای متخصصی را استخدام کند، مگر آنکه بازه کار بسیار کوتاه باشد[27].

2-    بیان مسئله

   با بزرگ شدن سازمانها و موسسات نیاز به وجود سیستمهای اطلاعاتی یکپارچه که بتواند همه بخشها و وظایف موجود در سازمان را با استفاده از یک سیستم کامپیوتری تحت کنترل داشته باشد احساس و پیدایش چنین سیستمهایی در سازمانها و بخصوص سازمانهای صنعتی ضروری بنظر می رسد . فلسفه اصلی ERP را فرایند گرایی تشکیل می دهد و توسعه آن در سازمان، بخشهای عمده ای را درگیرمی کند. به همین دلیل پیاده سازی ERP باید به عنوان پروژه ای با ابعاد سازمانی در نظر گرفته شود. این نگرش ، مستلزم اعمال تغییراتی در ابعاد فرهنگی، انسانی، تکنیکی، ساختاری و فرایندی در سراسر سازمان است [4]. با وجود چنین التزامی، بسیاری از مدیران پروژه پیاده سازی ERP، تنها به جنبه های تکنیکی و مالی پروژه توجه داشته و از سایر جوانب غافل می مانند و همین موضوع زمینه ساز عدم موفقیت در پیاده سازی ERP می شود به همین دلیل لازم است قبل از پیاده سازی آن، شاخصهای مربوط به آمادگی جهت پیاده سازی ERP مورد ارزیابی قرار گیرد تا بتوان با استفاده از این شاخصها در مورد آمادگی سازمان جهت پیاده سازی ERP بهتر تصمیم گیری نمود.(برنامه ریزی منابع سازمان)، یک بسته نرم افزاری است که هدف آن یکپارچه کردن اطلاعات و جریان اطلاعات بین تمامی بخش های سازمان است. این سیستم تمامی بخش های شرکت از بخش مالی، حسابداری، منابع انسانی، نگهداری و تعمیرات گرفته تا مدیریت خدمات و حمل و نقل را تحت پوشش قرار می­دهد[13]. در واقع ERP، یک راه حل سیستمی مبتنی بر فناوری اطلاعات است که منابع سازمان را توسط یک سیستم یکپارچه، به سرعت و با دقت و کیفیت بالا در کنترل مدیران سطوح مختلف سازمان قرار می دهد تا به طور مناسب فرایند برنامه ریزی و عملیات سازمان را مدیریت نمایند[9]. فاکتورهای کلیدی موفقیت، فاکتورهایی هستند که وجودشان برای موفقیت سازمان و دستیابی به مأموریت سازمانی الزامی است. [16] درخواست پیشنهاد، فرایندی است جهت شناسایی بیشترین سازگاری مابین خواسته ها و منابع شرکت و شرکت خدماتی که این خدمات را به بهترین نحو برآورده می کند. در واقع در RFP شرکت شرایط و نیازمندیهای خود را مطرح می کند و از فروشندگان می خواهد محصولات و خدمات موجود برای برآورده کردن این نیاز را مشخص کنند[2].

اهمیت و ضرورت تحقیق

   ERP پروژه ای است که از یک سو سرمایه گذاری بزرگی را می طلبد و از سوی دیگر نرخ شکست در آن بالاست. به قضاوت شرکتهای پیاده کننده ERP سه چهارم این پروژه ها با شکست مواجه می شوند. این مسأله لزوم توجهی خاص بر عوامل تأثیر گذار را آشکار می کند. همانطور که ذکر شد، در مطالعات مربوط به ERP  این عوامل در مفهوم فاکتورهای کلیدی موفقیت نمایان می شود، و از آنجا که قدم اول، انتخاب یک ERP مناسب است، لازم است که به فاکتورهای کلیدی این انتخاب توجهی خاص مبذول شود.برای انتخاب درست، سازمان باید ابتدا نیازهای خود را بشناسد تا براساس آن محصول مناسب را انتخاب کند . همچنین سازمان می بایست این نیازمندیها را به فروشندگان مورد نظر اعلام کند . این امر سبب می شود که آنها اولا در صورت داشتن محصول مناسب در مناقصه شرکت کنند و در ثانی با بیان تواناییهای خود و دادن اطلاعات لازم امکان مقایسه دقیقتر و در نتیجه یافتن گزینه بهتر را برای سازمان فراهم کنند.سازمان برای رسیدن به این مقصد نیاز به نوشتن یک RFP دقیق ، جامع و کامل دارد، که براساس آن هم نیازمندیهای خود را مشخص کند و هم قابلیتهای فروشندگان را بسنجد.

علل و دلایل انتخاب موضوع

   محقق در این تحقیق به دنبال شناسایی این فاکتورها و اولویت بندی آنها،  در جهت برآورده کردن اهداف زیر می باشد:

اهداف اولیه:

–         بررسی ادبیات مربوط به فاکتورهای کلیدی موفقیت در انتخاب و اجرای ERP

–         تبیین اهمیت توجه به این  فاکتورها  در انتخاب و اجرای موفق ERP

–         بررسی ادبیات مربوط به تهیه RFP جهت انتخاب ERP

–         شناسایی و اولویت بندی فاکتورهای کلیدی موفقیت در انتخاب ERP در سازمان گسترش صنایع و نوسازی ایران به منظور تهیه RFP

–         ارائه توصیه ها یا پیشنهادات لازم به سازمان گسترش صنایع و نوسازی ایران برای انتخاب موفقیت آمیز ERP

اهداف ثانویه:

–         کاهش انتخاب نادرست و درنتیجه شکست پروژه های ERP

–         کاهش مسائل و مشکلات ناشی از این شکستها در سطح کشور

هدف غایی:

– کمک به توسعه دانش مدیریت در زمینه ERP و فاکتورهای کلیدی موفقیت در انتخاب و  اجرای ERP

– کمک به توسعه دانش مدیریت در زمینه RFP

روش پژوهش:

فرضیات پژوهش

در این پژوهش از یک فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی استفاده شده است که به شرح زیر می باشد:

فرضیه اصلی:

درج فاکتورهای کلیدی پیاده سازی ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP شانس موفقیت پروژه ERP را افزایش می دهد.

فرضیه های فرعی:

  1. درج فاکتورهای کلیدی انتخاب محصول ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP شانس موفقیت پروژه ERP را افزایش می دهد.
  2. درج فاکتورهای کلیدی انتخاب فروشنده ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP شانس موفقیت پروژه ERP را افزایش می دهد.
  3. درج فاکتورهای کلیدی نحوه پیاده سازی ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP شانس موفقیت پروژه ERP را افزایش می دهد.

 

جامعه آماری، نمونه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه

   جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد، اشیاء و … که حداقل در یک صفت مشترک باشند. بدلیل فنی و تکنیکی بودن سوالات و جدید بودن این دانش، تعداد افراد محدودی قابلیت پاسخ گویی به پرسشنامه فوق را دارند. در این تحقیق جامعه آماری شامل 38 کارشناس ذی صلاح و 13 مدیر سازمان گسترش صنایع و نوسازی ایران می باشد.جهت بررسی روایی پرسشنامه و صحت و سقم سوالات ، پرسشنامه به اساتید امر بویژه استاد راهنمای محترم ، یکی از دانشجویان دکتری مدیریت شهید بهشتی با سابقه در زمینه RFP و یکی از متخصصان سازمان گسترش نشان داده شد و از صحت آن اطمینان حاصل گردید.در این پروژه داده ها از دو بعد مورد تحلیل قرار می گیرند:

1. از بعدآمار توصیفی و تفسیر اطلاعات جمعیت شناختی ؛ این بخش مربوط به اطلاعات قسمت میانی پرسشنامه است.

2. از لحاظ آمار استنباطی و بررسی فرضیه های اهم و فرعی ؛ این بخش مربوط به پاسخهای افراد به سوالات چند گزینه ای پرسشنامه است.

لازم به ذکر است که از 46 پرسشنامه پخش شده, 41 عدد پاسخ داده شد.

 

یافته های تحقیق

  • با استفاده از آزمون دوجمله ای مشخص شد که توجه به تمامی فاکتورهای زیر جهت تنظیم RFP  در سازمان گسترش صنایع و نوسازی ایران، در دستیابی به انتخابی مناسبتر موثر است:

کیفیت ساختار  محصول ERP

قابلیت انطباق سیستم ERP

سادگی سیستم ERP

هزینه خرید محصول ERP

در نتیجه هر سه فرضیه فرعی زیر پذیرفته می شود:

  • درج فاکتورهای کلیدی انتخاب محصول ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP شانس موفقیت پروژه ERP را افزایش می دهد.
  • درج فاکتورهای کلیدی انتخاب فروشنده ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP شانس موفقیت پروژه ERP را افزایش می دهد.
  • درج فاکتورهای کلیدی نحوه پیاده سازی ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP شانس موفقیت پروژه ERP را افزایش می دهد.

و در نهایت فرضیه اهم این تحقیق پذیرفته می شود:

  • درج فاکتورهای کلیدی پیاده سازی ERP بعنوان نیازمندیهای سازمان در RFP شانس موفقیت پروژه ERP را افزایش می دهد.
  • با استفاده از آزمونهای فریدمن و علامت زوج نمونه ای، در ارتباط با هر یک از سه دسته انتخاب محصول ، انتخاب فروشنده  و نحوه پیاده سازی ERP نتایج زیر بدست می آید:

یافته اول : فاکتورهای مربوط به انتخاب محصول

این فاکتورها اولویت یکسانی ندارند. ظاهرا فاکتورهای کیفیت جریان داده ها  و قابلیت انطباق سیستم دارای بیشترین اهمیت بوده  و فاکتورهای  سادگی  سیستم  و کیفیت  تکنولوژی  به ترتیب در رده های بعدی و دو فاکتور کیفیت ساختار ماژولها  و هزینه محصول در آخرین رتبه قرار می گیرند.لازم به ذکر است که در این اولویت بندی کیفیت جریان داده ها شامل انسجام داده ها، دقت داده ها، بازیابی داده ها و پشتیبانی اتوماتیک داده ها ؛ قابلیت انطباق سیستم ERPمربوط به قابلیت بومی سازی سیستم، انعطاف پذیری سیستم، سازگاری سیستم با فرایندهای شرکت، سازگاری سیستم با فرهنگ شرکت و سازگاری سیستم با سایر سیستمهای شرکت ؛ سادگی سیستم ERP شامل سادگی پیاده سازی (قابلیت توسعه مرحله ای)، سادگی یادگیری، شفافیت انجام عملیات و وجود راهنمای آنلاین و آفلاین ؛ کیفیت تکنولوژی شامل استفاده از آخرین تکنولوژی روز جهان، استفاده از انواع تکنولوژیهای ارتباطی و امنیت شبکه ؛ کیفیت ساختار ماژولها شامل گستردگی تعداد ماژولها، ارتباطات روان بین ماژولها، پوشش یافتن فعالیتهای شرکت توسط ماژولها و به روز بودن ماژولها ؛ و هزینه خرید محصول ERP مربوط به هزینه نرم افزار و هزینه سخت افزار می شود.

یافته دوم: فاکتورهای مربوط به انتخاب فروشنده

رتبه های این دو فاکتور دارای تفاوت معنی داری بوده و به نظر می رسد که قابلیتها و مهارتهای فروشنده مهمتر از  اعتبار فروشنده باشد.در این اولویت بندی قابلیتها و مهارتهای فروشنده شامل مهارتهای ارتباطی و ارائه مشاوره ،مهارت مدیریت تغییر، دانش فنی و مهارت مدیریت پروژه ؛  و اعتبار فروشنده شامل قدرت مالی، شهرت، ارتباط با سازندگان محصول، سابقه موفقیت در ارائه خدمات به سازمانهای مشابه و داشتن گواهینامه های مرتبط از مراجع معتبر می شود.

یافته سوم: فاکتورهای مربوط به نحوه پیاده سازی ERP

آزمون علامت زوج نمونه ای نشان می دهد که بین تمامی رتبه ها تفاوت معنی داری وجود دارد. ظاهرا فاکتورهای کیفیت آموزش و کیفیت پشتیبانی مهمترین عوامل بوده و هزینه خدمات در آخرین رده قرار دارد.در این اولویت بندی کیفیت آموزش شامل آموزش عملی نحوه کار، آموزش تأثیرات سیستم بر فرایند کسب و کار و ارائه جزوات و کتب راهنما ؛ کیفیت پشتیبانی شامل خدمات در حین پیاده سازی، خدمات بعد از پیاده سازی، ارتقاء منظم نسخه های ERP  و گارانتی ؛ کیفیت برنامه زمانبندی شامل تاریخهای تحویل و مراحل مهم اجرا و قابلیت ردیابی میزان پیشرفت پروژه ؛ و هزینه خدمات  شامل هزینه پیاده سازی، هزینه پشتیبانی، هزینه مشاوره و هزینه آموزش می شود.

3-  نتیجه گیری و پیشنهاد

از آنجا که تمامی فاکتورها در دستیابی به انتخاب مناسب ERP موثر بوده اند، توصیه می شود که شرکتها به خصوص سازمان گسترش صنایع و نوسازی ایران در تنظیم RFP این عوامل را مد نظر قرار داده و آنها را رعایت کنند.همچنین موارد زیر را به منظور انجام تحقیقات گسترده تر در زمینه فاکتورهای کلیدی موفقیت ERP به خصوص برای تنظیم RFP موضوعات زیر را می توان پیشنهاد کرد:

  • بررسی و شناسایی CSFهای پیاده سازی ERP جهت تنظیم RFP  در شرکتهای تولیدی
  • مقایسه CSFهای پیاده سازی ERP در شرکتهای تولیدی و خدماتی
  • مدلسازی از CSFهای پیاده سازی ERP
  • تمرکز بر هر یک از فاکتورهای کلیدی عنوان شده و تشریح آنها به منظور باز شدن بیشتر مطلب

منابع

  1. الوانچی امین، 1380، بررسی پیاده سازی سیستم های ‏‎ERP‎‏در شرکت های تولیدی ایران / پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده فنی و مهندسی
  2. بخیرنیا, سمیه السادات، 1385 تهیه(RFP)  Request for Proposal  www.nipc.net/mis/article/rfp.pdf
  3. حسنی، فرنود،1383،ای آر پی (ERP) چیست؟ تعاریف و توضیحاتی پیرامون Enterprise Resource planning   .
  4. حنیفه زاده حمید، 1386، امکان سنجی پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان (ERP) در شرکتهای فعال در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی،دانشکده مدیریت و حسابداری
  5. ساعی, مهدی, 1379,”مدلسازی مفهومی برنامه ریزی منابع ساخت MRPII,ERP بوسیله مدلسازی یکپارچه UML” , پایان نامه کارشناسی ارشد صنایع دانشگاه تربیت مدرس.
  6. عابدینی مهدی ، 1384،شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر آمادگی صنعت خودروسازی ایران جهت پیاده سازی سیستم ERP، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت
  7. علیزاده علی رضا ، 1382 ،  بررسی عوامل بحرانی موفقیت در پیاده سازی پروژه های برنامه ریزی منابع سازمان و رتبه بنی آنها”، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه، دانشکده مدیریت و حسابداری
  8. مانی حسین، داوودی منفرد تیمور، شکرانی مسعود ، 1384.کلید موفقیت سیستمهای برنامه ریزی سازمان (ERP)
  9. مرادی  بابک، بررسی سیستم های برنامه ریزی منابع موسسه ‏‎(ERP)‎‏ و امکان سنجی پیاده سازی این سیستم ها در صنعت خودرو کشور, پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی،دانشکده مدیریت و حسابداری
  10. یزدان پناه احمد علی، 1379، برنامه ریزی استراتژیک گذشته، حال، آینده، فصلنامه تحول اداری، شماره 22
  11. یزدان پناه، احمد علی، سیستم های اطلاعات مدیریت، موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، 1389
  12. یحیی پور علی اصغر ، 1382، ” شناسایی و تدوین عوامل موثر بر چرخه عمر نظام برنامه ریزی منابع بنگاه ERP و تحلیل آن در صنعت خودرو، با رویکرد مدیریت دانایی، مورد: شرکت ایران خودرو  “، سازمان مدیریت صنعتی
    1. Davenport T., 2000 Mission Critical: Realizing the Promise of Enterprise Systems, Boston, MA: Harvard Business School Press.
    2. Curtin et al. 1998. Information technology: the breaking wave. Boston: Irvin; McGraw-Hill
    3. Ehie Ike C., Madsen Mogens , 1992. “Identifying critical issues in enterprise resource planning (ERP) implementation”, Computers in Industry, Elsevier, 2005
    4. Frenzel Carroll W. 1992. “Management of Information Technology”, boyd & fraser publishing company
    5. Kaviani Katayoun,2004, Models of Enterprise Systems Solution for Small and Medium Size Enterprises (SMEs), Carleton University, Humanities – Business Administration department
    6. Kumar Vinod , Maheshwari Bharat, Kumar Uma, 2003. “An investigation of critical management issues in ERP implementation: emperical evidence from Canadian organizations”, Technovation, Elsevier
    7. Koch C., 2002 The ABC’s of ERP, Enterprise Resource Planning (CIO).

http://itmanagement.persianblog.ir/1383_3_30_itmanagement_archive.html

  1. Shankarnarayanan S. 2000. “ERP systems-using IT to gain a competitive advantage”, March 23
  2. Somers Toni M., Nelson Klara G. 2004. “A taxonomy of players and activities across the ERP project life cycle”, Information & Management, Elsevier
  3. Umble Elisabeth J., Haft Ronald R., Umble M. Michael , 2003. “Enterprise resource planning: Implementation procedures and critical success factors”, European Journal of Operational Research, Elsevier
  4. Verville Jacques, Bernadas Christine & Halingten Alannah, 2005. “So you’re thinking of buying an ERP? Ten critical factors for successful acquisitions”, Journal of Enterprise Information Management, www.emeraldinsight.com
  5. Wierda Andreas, 2003. “Critical success factors for ERP implementations”, Eindhoven University of Technology
  6. Zhang Zhe, Lee Matthew K.O., Huang Pei, Zhang Liang, Huang Xiaoyuan 2005. “A framework of ERP systems implementation success in China: An empirical study”, Int. J. Production Economics, Elsevier
  7. Ziaee Mohsen, Fathian Mohammad and Sadjadi S.J. 2006. “A modular approach to ERP system selection”, Iran University of Science and Technology, Emerald Insight
  8. Yingjie Jiang, 2005. “Critical Success Factors in ERP Implementation in Finland”, The Swedish School of Economics and Business Administration.
  9. Zhang Zhe, Lee Matthew K.O., Huang Pei, Zhang Liang, Huang Xiaoyuan 2005. “A framework of ERP systems implementation success in China: An empirical study”, Int. J. Production Economics, Elsevier

 

 



[1] Material Resource Planning

[2] Manufacturing Requirement Planning

[3] Enterprise Resource Planning

[4] Critical Successful Factor

[5] Request For Proposal                             

[6] Transaction Proccessing System

[7] Management Information System

[8] Decision Support System

[9] Executive Information System

[10] Rockart

[11] Jiang Yingjie 2005

 

 

مرجع از سایت http://nematibabak.persianblog.ir/post/13

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *