برنامه ريزي منابع سازماني راهكار بهينه توليد
مولف/مترجم:عليرضا نجابي- محمد مستبصري
موضوع: مدیریت تولید
منبع: ماهنامه تدبیر- سال سیزدهم- شماره 124
مقدمه
امروزه آنچه كه در سازمانهاي توليدي و خدماتي مهم به نظر مي‌رسد نگهداري و حفظ منابع انساني و ماشين‌آلات نيست. بلكه چگونگي هدايت و كنترل اينگونه مو‌لفه‌هاي حياتي سازمانها به وسيله ساختارهاي اطلاعاتي قوي مبتني بر نهاده‌هاي نرم‌افزاري و سخت‌افزاري مناسب است. اطلاعات در جوامع صنعتي امروز از اساسي‌ترين عناصر توليد است. اطلاعات توليد، اطلاعات فروش، اطلاعات انبار همه و همه منابع حياتي شركت به‌شمار مي‌آيند و در برنامه‌ريزي منابع سازماني (ENTERPRISE RESOURCE PLANNIN=ERP) تصميم‌گيري، از جايگاه ويژه‌اي برخوردار هستند. بدون اجراي محاسباتMATERIAL REQUIREMENT PLANNING=MRP) ) بسياري از شركتها و سازمانها قادر به پاسخگويي به اين سوال و اينكه چگونه شركت‌شان را مديريت مي‌كنند و نيز اينكه چگونه زمان‌بندي توليدشان را انجام مي‌دهند، نخواهندبود. امروزه سيستمهايERP از نوادگانMRP به شمار مي‌آيند. سرتاسر عرصه سيستمهاي شركتي را از زنجيره تامين تا خدمات مشتريان را دربرمي‌گيرد و مي‌توانند هوش مهندسي و بازاريابي را در ساختارهاي مختلف محصول ايجاد كنند، به‌طوري كه نه تنها ديد سنتي ساخت و توليد، بلكه ديد فروش با گزينه‌ها و قيمتهاي متفاوت را نيز مي‌توان مشاهده كرد.
MRPII زمينه ساز ERP
(MRPII (MRP-MRPII-ERP روشي براي برنامه‌ريزي كارآمد همه منابع سازماني در شركت است. MRPII در شرايط مطلوب، برنامه‌ريزي عملياتي واحدهاي سازماني و برنامه‌ريزي مالي را دربرمي‌گيرد و قادر به شبيه‌سازي براي پاسخگويي به سوالهاي <اگرچه> (WHAT-IF) است. MRPII از وظايف متنوعي تشكيل شده است كه به يكديگر مرتبطند. وظايفي نظير برنامه‌ريزي شركتي، برنامه‌ريزي توليد، زمان‌بندي اصلي توليد، برنامه‌ريزي نيازمنديهاي مواد و برنامه‌ريزي نيازمنديهاي ظرفيت و سيستم اجرايي براي مديريت ظرفيت و اولويت، خروجي اين گونه سيستمها با گزارش مالي به صورت يكپارچه و مجتمع درمي‌آيد، گزارشهايي نظير، برنامه شركت، گزارش كميته خريد، حمل‌ونقل، بودجه موجودي و… از اين رهگذر در سال 1990 بود كه عبارات جديدي تحت عنوان برنامه‌ريزي منابع سازماني رواج يافت. سيستمهايMRP به موضوع موجودي پرداختند و فرزندان ايشان، سيستمهاي MRPII علاوه بر آن، موضوع حسابداري را نيز دربرگرفتند و هم‌اكنون سيستمهايERP كه از نوادگانMRP به حساب مي‌آيند كل پهنه سيستمهاي شركتي را از زنجيره تامين تا پشتيباني‌ازمشتريان‌دربرمي‌گيرند.
ERP نگرشي نو در زمينه توليد
ERP، سيستمي است كه كليه منابع توليدي (مواداوليه، تجهيزات، ماشين‌آلات، نيروي انساني، منابع پولي) را دربرمي‌گيرد و با مديريت آنها نقش اساسي در پيشبرد و هدايت آن سازمان درجهت هدف اساسي آن (كه كسب سود باشد) ايفا مي‌كند.
ERP يك سيستم عظيم اطلاعاتي است كه كليه اطلاعات موجود در شركت را در خود دارد و جريان اطلاعات، تعامل و كنترل آنها را شامل مي‌شود به تعبير والمان(VOLLMNN),
MRPII كه وي آن را كنترل برنامه‌ريزي توليد MANUFACTURING PLANNING) CONTROL=MPC) ناميد. يك كارخانه پنهاني است كه كاملاً شبيه كارخانه فيزيكي است و محصول آن كالا است. او اين كارخانه را <كارخانه پنهاني(HIDDEN FACTORY) > مي‌نامد. (شكل شماره 2)
ERP جزيي از سازمان است و دقيقاً به سطوح موردنظر بايد برسد. با يكپارچه كردن بخشها و وظايف در سازمانها و شركتها با يك كامپيوتر مركزي(SERVER) مي‌توان نياز بخشهاي مختلف را برآورده ساخت. براي ايجاد و نگهداري نرم‌افزاري واحد براي كامپيوترهاي مركزي به منابع مالي براي توسعه و نگهداري منابع انساني نياز داريم. هر قسمت نوعاً داراي سيستم كامپيوتري است و هر روش مناسبي براي عملكرد خاص در هر قسمت كاربرد دارد. وليERP تركيبي از شرايط را با يكپارچه ساختن نرم‌افزارERP فراهم مي‌سازد و استفاده از اطلاعات واحد را براي قسمتهاي مختلف كه مي‌توانند به راحتي از اطلاعات مشترك استفاده كنند را ميسر مي‌سازد.
نگرش يكپارچه بودن مي‌تواند داراي مقادير زيادي برگشت سرمايه باشد مشروط بر آنكه شركت، نرم‌افزار را به‌درستي نصب كند. اغلب ارتباطات و ارتباطات مجدد با بخشهاي مختلف با سيستم كامپيوتري از يك طريق صورت مي‌گيرد.
تاخير در سفارشها و از بين رفتن آنها را در همه موارد با سيستمهاي مختلف كامپيوتري مي‌توان كشف كرد.
وقتي عمليات مربوط به يك بخش به اتمام رسيدERP عمليات را به‌طور خودكار به بخش بعدي اعلام مي‌كند، بدون عمليات جستجو، فرايند با موفقيت به پايان مي‌رسد. فرايند سفارش انتقال آن همانند زدن رعدوبرق در سازمان است و سفارش مشتريان سريع و با كمترين خطا به سيستم داده مي‌شود.
ERP به‌طور شگفت‌انگيزي مي‌تواند در فرايند اصلي تجارت مثل استفاده از كاركنان يا گزارشهاي مالي به كار رود، سير تحولERP (رويايي) بوده است.
فرايند بايد ساده و درعين حال همراه با كارايي باشد. عمليات مالي و انبارداري كار مهمي نيست ولي اگر اشتباهي در انجام فعاليتها صورت گيرد مشكلاتي را به همراه خواهد داشت. با ERP خدمات را به مشتريان ارائه مي‌دهيم و مستلزم صرف زمان طولاني براي ورود اطلاعات به شبكه نيستERP . زمينه‌اي را براي ايجاد تجارت فراهم آورده كه شامل ارتباط با مشتريان با طبقه‌بندي اعتبارات در بخش مالي، و سطح موجودي كالا در انبار است.
دلايل اصلي پذيرش
1 – اطلاعات مالي يكپارچه: ايجادERP تنها واقعيتي است كه در حقيقت، در آن نمي‌توان شك داشت چون هركسي از اين سيستم به نحوي بهره مي‌جويد.
2 – استانداردكردن فرايند توليد: شركتهاي توليدي به‌طور خاص داراي تمايل شديدي براي تركيب و بهره‌يافتن از اين سيستم و اغلب به دنبال شركتهاي تجاري گوناگون درميان شركتهايي هستند كه ازERP با روشهاي گوناگون بهره مي‌برند.
استاندارد كردن فرايند و استفاده از يك روش با يكپارچه كردن سيستم كامپيوتر مي‌تواند در زمان صرفه‌جويي، بهره‌وري را افزايش و نهايتاً هزينه‌ها را كاهش دهد.
3 – استانداردكردن اطلاعات: به‌طور خاص شركتها با شركتهاي تجاري گوناگون نبايد يكي شوند. روشهاي ساده براي جستجوي كاركنان و ارتباط با آنها درپي سود و خدمات است وERP مي‌تواند با توجه به نوع و ساختار سازماني سازمانها ايجاد شود.
سيستمERP براي استفاده از تفكر شركتهاي توليدي ايجاد شد. سيستمERP براي شركتهاي (نفتي، شيميايي …) كاربرد دارد كه باعث بكارگيري روشهاي مدون به جاي استفاده از افراد مي‌شود.
بنابراين، برخي ديدگاهها باعث ايجاد هزينه بالا در مرحله برنامه‌ريزي مي‌شود.
تكميل پروژهERP
شركتها با نصبERP نمي‌توانند در كوتاه‌مدت از آن بهره ببرند. حداقل 3 تا 6 ماه براي اجراي آن وقت لازم است و نبايد قضاوت نادرست نسبت به آن داشت.
اگر مراحل اصليERP به‌درستي شناخته شود توسعه و گسترش آن حتمي است. بهترين روش در تفكر اين است كه چه زماني مي‌توان با تلاش و كوشش اطلاعات را طي دوره يك ساله به‌دست آورد.
اما اين نكته مهمتر است كه چرا شما نياز به بكارگيري اين سيستم براي بهبود در فعاليتهاي خود داريد‚
منابعERP
منابعي كهERP به آنها مي‌پردازد، كليه منابعي است كه در يك كارخانه يا سازمان نقش‌آفريني مي‌كند و در حيات يا تكامل آن اثربخش مي‌شود كه شامل:
1 – نيروي انساني: نيروي انساني اساسي‌ترين منبع هر سازمان است و مديريت آن نيز نقش بسزايي در پيشبرد اهدافERP دارد. از آنجا كه ERP به عنوان يك سيستم متولي هدايت، سازماندهي، كنترل و برنامه‌ريزي و مديريت اين منبع اساسي است، انتظار مي‌رود تا از ابعاد آن با خبر باشد و در برنامه‌ريزي سيستم، تخصيص مناسبي از آن را ارائه دهد.
2 – تجهيزات و ماشين‌آلات: تجهيزات و ماشين‌آلات، دومين منبع سازماني است كه تحت سيطره سيستمERP قرار دارد. اطلاعات از وضعيت، توانمنديها و مشخصات متنوع تجهيزات و ماشين‌آلات، مديريت را قادر خواهدساخت تا با تعيين مسير استراتژيك سازمان در ساخت و توليد محصولات و خدمات، موفقيت آن را تضمن كندERP . به‌عنوان يك سيستم اطلاعاتي، لازم است تا از انواع مشخصات و توانمندي ماشين‌آلات مطلع باشد و بستر مناسب اطلاعاتي را براي تعيين استراتژيها و مديريت سازمان فراهم آورد.
3 – پول و سرمايه: استراتژيهاي پولي، وضعيت سرمايه در گردش، وضعيت سهامداران، گردش مالي و بسياري ديگر از اين عناوين مواردي هستند كهERP خود را متولي آن مي‌داند و از اطلاعات پولي براي مديريت سازمان و تعيين راهكارهاي آينده سود مي‌جويد.
4 – مواداوليه: در اين منبع، داده‌ها و اطلاعات مهمي وجود دارد كهERP نيازمند سيطره كامل بر آنها است. اطلاعاتي نظير: مشخصات كامل مواداوليه، درخت محصول(BILL( OF MATERIAL، مشخصات كامل مواد نيم‌ساخته و قطعات يدكي، مشخصات كامل ضايعات، تامين‌كنندگان مواداوليه، فروشندگان محصول و بسياري اطلاعات ديگر.
ERP براي تامين مواد از تامين‌كنندگان و شناسايي تامين‌كنندگان مناسب مواد، بايد برنامه‌ريزي كند تا بتواند استراتژي و راهكاري مناسب را ارائه دهد. همين مساله به جهت ارتباط تنگاتنگ با فروش محصول و بازاريابي، بسياري مباحث از اين دست را نيز به سيستم ERP وارد مي‌كند.
5 – داده‌ها و اطلاعات: در يك جمله مي‌توان گفت كه اطلاعات نقش اصلي را در هر سيستم بازي مي‌كند.
اطلاعات عامل حياتERP
اساساًERP براساس داده‌ها و اطلاعات، مفهوم پيدا مي‌كند و <كارخانه‌اي داده‌اي> را كه تصوير <كارخانه فيزيكي> است، نشان مي‌دهد. مواداوليه اين كارخانه را كليه اطلاعات و داده‌هاي كارخانه فيزيكي تشكيل مي‌دهند. با وجود چهار منبع نيروي انساني، ماشين، پول و مواداوليه، هنوز بسياري از مواد اوليه كارخانه ERP فراهم نشده است. هنوز داده‌ها و اطلاعاتي در سيستم سرگردان هستند كه به هيچ يك از اين چهار منبع مربوط نمي‌شوند. به‌عنوان نمونه اطلاعات اموال، دارائيها، مشتريان، قراردادها، پروژه‌ها، برنامه‌هاي توسعه و توليد، نرم‌افزارها، تكنولوژيها و بسياري ديگر از اين موارد را مي‌توان برشمرد كه در هيچ يك از چهار منبع قبلي قرار نمي‌گيرند. بنابراين، با درنظر گرفتن منبعي مجزا با نام <داده‌ها(DATA) > و قراردادن كليه داده‌ها و اطلاعاتي كه به چهار دسته قبلي مربوط نيست. در اين دسته، طبقه‌بندي ما از منابع شركت كامل مي‌گردد.
برين جانسون مي‌گويد: با يك سيستم پيشرفتهERP ، شما با چرخه بسته‌اي از اطلاعات مواجه خواهيدبودERP . با مديريت اين دسته از داده‌ها و اطلاعات كه اتفاقاً سهم عظيمي از اطلاعات را نيز شامل مي‌گردد، سيستم هدايت سازمان را به دست مي‌گيرد و سازمان را به جلو مي‌راند.
محصول سيستمERP
نظير هر كارخانه فيزيكي، كارخانهERP نيز محصول دارد. مشتري اصلي و هميشگي اين محصول، مديريت و كاركنان سازمان هستند. محصولERP اساساً اطلاعات است كه با در اختيار گذاشتن آن به مديريت و كاركنان، زمينه و بستر مناسبي را فراهم مي‌آورد تا آنها بتوانند در پيشبرد سازمان و تصميم‌گيري امور، كمال استفاده را از آن ببرند.
محصول سيستمERP عبارتند از: سيستم پردازش اطلاعات(TPS) ، سيستم اطلاعات مديريت(MIS) ، سيستم پشتيباني تصميم‌گيري (DSS) و سيستم اطلاعات عملياتي(EIS) .
در سطح سيستم اطلاعاتي مديريت،ERP داراي گزارشهاي مديريتي از پيش تعريف شده‌اي است كه به صورت جزيي و كلي اطلاعات موردنظر مديريت را از داده‌هاي درون سيستم گرفته و ازطريق سيستم پردازش معاملات استخراج مي‌كند. اينگونه گزارشها معمولاً به صورت مستند قابل تهيه است. محصولERP در سطح سيستم پشتيباني تصميم‌گيري بسيار پيشرفته‌تر از سيستم اطلاعات مديريت است. در اين سطح،ERP با تجزيه‌وتحليل داده‌ها و اطلاعات سيستم، راهكارهاي مختلفي را براي كمك به تصميمات مديران سازمان، فراهم مي‌آورد و در قالب گزارشهاي مقايسه‌اي، جداول و نمودارها و معمولاً به صورت پرونده به آنان عرضه مي‌شود. در اين حالت باتوجه به مشخصات سيستم پشتيباني تصميم‌گيري مدير مي‌تواند با استفاده از توانمنديهايي نظير خاصيت اگرچه(WHAT=IF) و سناريوها، خبرهاي مختلف تصميم خود را ارزيابي كرده و درنهايت تصميم مناسبي اتخاذ كند.
سيستم اطلاعاتي عمليات
ERP در سطح محصول خاص خود را ارائه مي‌دهد. در اين سطح، گزارشهاي مقايسه‌اي، تجزيه‌وتحليل اطلاعات برون شركتي، نظير وضعيت رقبا، بازار سهام و مواداوليه، خروجي ERP است. ازجمله توانائيهاي سيستم اطلاعاتي عمليات در اين است كه به مدير اين امكان را مي‌دهد تا در مواجهه با اطلاعات كلان، بتواند تا چند سطح اطلاعاتي ريزتر، آنها را بررسي كند و اثرات سازنده اطلاعات مورد نظر مدير را ارائه كند.
علاوه بر اينها ممكن است سيستمERP تركيبي ساخته شود، و با انواع ديگري از تكنولوژي‌هاي اطلاعاتي عجين گردد. به عنوان مثال، يك سيستم تركيبي از سيستم پشتيباني تصميم‌گيري، سيستم اطلاعاتي عمليات، برنامه‌ريزي منابع يا سيستم پشتيباني تصميم‌گيري كه به‌وسيله سيستمي هوشمند (EXPERT SYSTEM) پشتيباني مي‌شود،ERP را شكل مي‌دهد.
به هرحال، محصول نهاييERP باتوجه به نوع سيستمهاي اطلاعاتي سازنده آن داراي اطلاعات گوناگوني است كه به مشتريان اصلي خود عرضه مي‌كند. به عنوان مثال اين محصول مي‌تواند هريك از موارد زير باشد:
انواع گزارشهاي مديريتي، ادواري و مقايسه‌اي در قالب، جدول، نمودار يا نوشته
پيشنهاد انواع استراتژيهاي سازماني و راهكارهاي مناسب درهمه زمينه‌هاي توليدي و غيرتوليدي سازمان (از تامين مواداوليه و قطعات گرفته تا عبور از فرايندهاي ساخت و توليد و درنهايت تحويل به مشتري و دريافت بازخورد از بازار و طي دوباره اين چرخه است)
انواع برنامه‌ريزيهاي ساخت و توليد به‌عنوان مثال برنامه‌ريزي نيروي انساني، برنامه‌ريزي مواداوليه، برنامه‌ريزيهاي مالي، برنامه‌ريزي ماشين‌آلات و تجهيزات و برنامه‌ريزي سرمايه‌اي و…
هزينه‌هاي واقعي
گروه <متا(METAGROUP.COM) > اخيراً مطالعاتي را درباره كل هزينهERP انجام داده است كه شامل سخت‌افزار، نرم‌افزار، خدمات حرفه‌اي و هزينه كاركنان داخلي است.
كل هزينه ايجاد شده شامل نصب برنامه، هزينه واقعي نگهداري، ارتقا و بهينه كردن سيستم مشاغلي است كه با هم ارتباط دارند. در اين ميان، 63 شركت به سه دسته كوچك، متوسط، بزرگ تقسيم شدند كه ميانگين هزينه آنها 15 ميليون دلار (بيشترين هزينه 300 ميليون دلار و كمترين هزينه 400 هزار دلار) بوده است.
آيا تربيت افرادي متخصص براي شركتهايي كه هدفشان استفاده از سيستمERP است، كار دشواري است‚ <متا> به نتايجي در پرهزينه بودن ايجاد سيستمERP دست يافت ولي هيچ گونه مشخصاتي از شركتهايي كه از اين سيستم بهره‌برند را نداشت لذا كل هزينه اجراي اين سيستم براي سازمان و كاربران 53320 دلار بود.
هزينه‌هاي نامشهود
اگرچه شركتهاي مختلف در جستجوي فرآيند، داراي بودجه‌يابي مختلف هستند اما اجرايERP توافق در هزينه‌هاي يكنواخت است كه به شرح زير است:
1 – آموزش: آموزش نزديك‌ترين انتخاب براي بهره‌گيري از تجربيات در اجرايERP است. هزينه آموزش خيلي بالا است، چون تقريباً كاركنان به‌طور ثابت در فرايند يادگيري قرار دارند.
2 – يكپارچگي همراه با فرايند ارزيابي: ارزيابي نرم‌افزارERP و ديگر نرم‌افزارهاي ارتباطي شركتها با هم داراي حالت مقايسه‌اي است كه در اغلب موارد تخمين هزينه‌هاي آن مورد ارزيابي قرار مي‌گيرد.
شركتهاي توليدي عملاً درصدد اضافه كردن هزينه حمل‌ونقل، ماليات و برنامه‌ريزي توليد هستند. آموزش و ارزيابي همگام با اجرا و با هدف ديدگاه فرايندي است. درنهايت، ايجاد ساختار اطلاعاتي همگام با توسعه و گسترش ERP است.
3 – مذاكره داده‌ها : هزينه‌ها پايه‌اي براي مشاركت داده و اطلاعات، طراحي اطلاعات براي ارتقاء سيستم همانندERP است. مدير ارشد اطلاعات، هدف اطلاعات را براي سيستم كاربري جديد آن مي‌داند لذا اغلب شركتها از اطلاعات نادرست نگران هستند و از آنجايي كه واقعاً به دنبال فرايندي براي دستيابي و از دست ندادن مشتريان هستند، كامپيوترهاي مركزي از قسمتهاي لازم براي سيستمERP است. درنتيجه شركتها كمتر به برآورد هزينه‌ها اطمينان دارند ولي هدف اصلي داده‌ها پياده‌سازي يا اصلاح فرايند با ترتيب لازم در توسعه و بكارگيريERP است.
4 – جايگزيني: موفقيتERP درگرو تفكر برجسته‌ترين افراد سازمان است. نرم‌افزارها باعث افزايش دانش كاركنان مي‌شود و آنها از اين راه مي‌توانند نيازمنديهاي مشتريان را برآورده سازند.
5 – اجراي تيمي: برخي شركتها براين اعتقادند كه اجرايERP بايد با پروژه‌هاي نرم‌افزاري خاص باشد. ازطرفي وقتي نرم‌افزار نصب شد هر فرد مي‌تواند به شغل قبلي بازگردد ولي بعداز ايجادERP ديگر نمي‌توان به شغل قبلي بازگشت.
6 – انتظار كاربردي: يكي از مهمترين عوامل گمراه‌كننده، وجود داشتن مديريت پروژه نرم‌افزاري سنتي است كه انتظار به‌دست آوردن ارزش براي آنها شايد مرتبط با شرايط كنوني نباشد. بنابراين، هيچ انتظار كاربردي برايERP وجود ندارد.
7 – كاهش مشاغل با سيستم: ERP شكست سيستمERP اغلب به‌سبب عدم بكارگيري در نصب آنها بوده است. اخيراً كارشناسان به اين نتيجه رسيده‌اند كه 64 مورد موفقيت در 500 شركت ايجاد كرده‌اند. يكي از 4 نتايج، پيگيري عمليات در زماني است كه سيستمERP ايجاد شد، دلايل مشتركي براي مشكلات وجود دارد كه هر تفكري به نظر مي‌رسد كارها را مشكل‌تر از قبل مي‌كند ولي وقتي افراد در اين مشاغل نمي‌توانند ايفا وظيفه كنند درنتيجه توانايي تشخيص روشهاي جديدي را از روشهاي بي‌اساس ندارند چرا كه آنها تجارت را فقط با روش سنتي انجام مي‌دهند.
تكنولوژي اطلاعات
هزاران نفر از برنامه‌نويسان و كاربران بايد خود را با فرايند تجارت همگام سازند. هر طراحي، نرم‌افزار را به يك مسير يا ساير مسيرها ختم مي‌كند. درحال حاضر فقط شركتها براي هر كار، يك روش دارند. دريافت و پرداخت الكترونيكي از ملزومات است. شركتها عمليات مشخص براي هر واحد دارند و توزيع گسترده و يكپارچه را توسط يك سيستم انجام مي‌دهند. وقتي كه تصميم‌گيري انجام شد فرايند تجارت مهندسي مجدد(REENGINNERING) بر روي آن بايد صورت گيرد.
هياهوي زيادي در اين سيستم ايجاد شده است كه دستيابي و نگرشهاي متفاوتي در اجراي ERP وجود دارد. كليه روشها نشان مي‌دهد كه ERP به‌زودي اجرا خواهد شد. اجرايERP همانند داستان وحشتناك از دهه 90 به شركتها براي استفاده از اين استراتژي آگاهي مي‌داد. هيچ‌كس يا شركتي، داراي تجربه استفاده از آن نبود و بنابراين، هيچ شركتي اطمينان از كار با آن را نداشت. همچنين پذيرفتنERP از ملزومات است.
سيستمها پيوسته با مشاركت اطلاعات در به‌دست آوردن روشهاي اجرا، با ديدگاههاي كلي در ارتباط‌اند. هميشه شروع فرايند، ايجاد حالت تفكر باز در مشاغل است كه كجا مشاغل همكاري خود را از دست مي‌دهند.
هدفERP به‌دست آوردن اجراي سريع و محدود با ايجاد مهندسي مجدد و حمايت سيستمERP است. برخي شركتها داراي نگرش ERP هستند كه در اين راه مي‌توانند به راحتي به روش اوليه برگردند ولي درنهايت استفاده ساختاري در حمايت و كوشش براي رسيدن به ERP است. بسيار مواردي رخ مي‌دهد كه سريعاً سيستمERP را بهتر از گذشته مي‌كند، چون افراد مجبور به تغيير رويه به روش كار يكسان نيستند. درحقيقت فرايند كار متوالي در مهندسي مجدد همراه با چالشهاي سيستمي است، اگر هيچ سيستمي وجود نداشته باشد، در اين زمان افراد در شركتها احساس مي‌كنند سود فراواني وجود دارد.
وظيفهERP فعاليت در تجارت الكترونيك، برنامه‌ريزي براي زنجيره تامين و دادن خدمات به مشتريان استERP . داراي رشد تدريجي با توجه به كاربرد خاص آن داراي رقابت تنگاتنگ است و درنتيجهERP مي‌تواند خواسته‌هاي اوليه را به‌عنوان سكويي در آينده به كار برد.
سيستمهاي نوين توليدي
وظايف جديدي كه براي سيستمهاي پيشرفتهERP درنظر گرفته مي‌شود عبارتند از: برنامه‌ريزي و مدل‌سازي، برنامه‌هاي اجرايي نظير سيستم مديريت انبار و اجزاء قابل رويت كه كل زنجيره تامين را رهگيري مي‌كند و محصولاتي كه تجارت الكترونيك را تسهيل مي‌سازد.
ERP در تقابل با اين امكانات جديد، با راه‌حلهاي جديدي نيز پاسخ مي‌دهد و در حقيقت، نام جديدي برايERP ظهور مي‌كند و آن برنامه‌هاي سازمانيENTERPRISE ) APPLICATIONS) است. راه‌حلهاي جديدي كه براي سيستمERP درنظر گرفته مي‌شود شامل موارد زير است:
وظايف اجرايي وسيع‌تر: تعدادي از توليدكنندگان نرم‌افزارERP ، درحال ايجاد مجموعه‌هاي كاملاً يكپارچه هستند كه نه تنها برنامه‌هاي فرايند شركت را پشتيباني مي‌كند، بلكه برنامه‌هاي اجرايي كه شامل مديريت سفارشات، انبار، حمل‌ونقل و برنامه‌ريزي زنجيره تامين مي‌شود را نيز حمايت مي‌كند.
ديد داشتن به زنجيره تامين: ديد، يك برنامه تازه است كه منظري فعال و واقعي از زنجيره تامين همه شركت‌كنندگان در آن را فراهم مي‌آورد و در آينده آزمون در اين خواهدبود كه سيستمERP بتواند با سيستمهاي ديگر در زنجيره تامين همكاري و فعاليت كند.
اينترنت و:ERP اينترنت برERP از راههاي گوناگون اثر مي‌گذارد. توليدكننده‌ها اخيراً ابزارهاي مديريت تجارت الكترونيك را پيشنهاد مي‌كنند. بسياري از شركتها فعاليت خود را بر تجارت الكترونيك متمركز كرده‌اند. آنها برنامه‌هاي كاربردي مختلفي را براي كنترل از راه دور كارخانه، استفاده مي‌كنند. براي نمونه يك سيستم ميزبان در آمريكا نصب شده است تا براي اجراي عمليات كنترل شعبه‌هاي آن در اروپا ازطريق اينترنت استفاده گردد.
تحليلهاي شركت: تحليل، هنر استفاده از داده‌هاي تاريخي به وسيله سيستمERP براي اندازه‌گيري عملكرد شركت يا زنجيره تامين است كه معمولاً در قالب مديريت استراتژيك شركت شناخته مي‌شود. حجم عظيمي از اطلاعات ارزشمند به‌وسيله سيستمERP ايجاد مي‌شود و همچنين مي‌توان گفت: با انباري از داده‌ها، يك شركت مي‌تواند اطلاعات را در زمان واقعي زيرنظر بگيرد و چگونگي رسيدن به اهداف شركت را اندازه‌گيري كند.
مدل‌سازي فرايند شركت: درحالي كه سيستمهاي ERP سنتي، فرايندهاي شركت را مديريت مي‌كنند، سيستمهاي مدل‌سازي به يك شركت كمك مي‌كنند تا فرايندها، تعريف، مدل‌سازي و مستند شوند.
مديريت ارتباطات مشتري: اين نوع برنامه‌ها از مديريت سفارش تا فروش به مشتريان جديد، خدمات به مشتريان و ضمانت محصول را شامل مي‌گردد. در اين تحليل توجه به دو نكته زير نيز مهم است
نكته اول: درهريك از اين سيستمها فناوري اطلاعات به تنهايي حرفي براي گفتن ندارد، براي هر سيستمي كه بخواهد موفق باشد، اصول و فرايندهاي شركت بايستي داراي بنيان مستحكم باشند.
نكته دوم : هدف همه برنامه‌هاي كاربردي خواه از توليدكننده‌هايERP به دست مي‌آيد، خواه از ديگر توليدكنندگان برنامه‌هاي كاربردي، فقط يكپارچه كردن بخشهاي مختلف يك سازمان نيست. بلكه به جاي آن، فراهم آوردن <ديد> به همه تامين‌كنندگان زنجيره تامين يا حتي چندين زنجيره تامين پيوسته به يكديگر است.
نتيجه‌گيري
برخي از اصولERP كه بايد در بخش فعاليتها و طراحي به كار رود به شرح زير است:
نتايجERP درجهت بخشي نتايج موثر، ايجاد شود و در اجرا مورداستفاده مناسب قرار گيرد
انتخاب نرم‌افزارERP و اجراي آن مي‌تواند از هدف استراتژي و فرايند آن حمايت كند
داشتن اجرا وسيله‌اي است كه توانايي تغيير سريع مشكلات را دارند. ايجاد اطمينان از احساس ضرورت و مسئوليت صحيح براي انجام و اجراي فعاليتها در زمان مناسب است.
موفقيت اجرايERP در اولين مرحله نيازمند روشهاي ساختاري در استراتژي، افراد و فرايند است. سوالات زير از دلايل ايجادERP است:
1 – چگونه ما مي‌توانيم براي مشاغل (خدماتي، صنعتي، …) خودERP را ايجاد كنيم
2 – قبل از ايجادERP چه مشكلاتي را بايد حل كرد
3 – چگونه درك و فهم مقدماتي نسبت بهERP پيدا كنيم
4 – با درك شرايط خود در مقابل شرايط موجود چه كاري مي‌توان كرد
5 – چگونه تعريف دقيقي از فعاليتها براي برنامه اجرايي انجام دهيم
6 – وظايف چه زماني و چگونه ايجاد مي‌شود‚
7 – چگونه ارتباطها را با سيستم فعلي براي انتخابERP قطع كنيم
8 – هزينه واقعي، سود و جدول زمان رسيدن به آن چگونه است
9 – اجرايERP و ايجاد وظايف چگونه است
درنهايت، در اجرايERP قبل از تفكر به تجربه نياز است و بايد تجربه شركتهايي كه از اين فناوري استفاده كرده‌اند، مدنظر قرار دهيم و براي كسب موفقيت، آن را در شركت خود به كار بنديم.
فهرست منابع و ماءخذ:
1 – ويژه‌نامه نخستين كنفرانس ملي مهندسي صنايع، تهران، دانشكده مهندسي صنايع دانشگاه صنعتي شريف، خرداد، 1380.
2- www.cio.com
3- www.rmdonovan.com
4- www.metagroup.com
5- ANONY MOUS, INTO THE FUTURE5 WITH ERP, MODERN MATRIALS HANDLING, BOSTON, NOV/1999, VOL.54 NO.13
6- THOMASE E. VOLLMANN, WILLIAM6 L.BERRY, D. CLAY WHYBARK, MANUFACTURING PLANNING AND CONTROL SYSTEM, FOURTH EDITION, 1997, IRWIN MCGRAW-HILL
برنامه ريزي منابع سازماني ERP راهكار بهينه توليد Manufacture
MANUFACTURING PLANNING) CONTROL MPC)
ENTERPRISE RESOURCE PLANNIN
MATERIAL REQUIREMENT PLANNING MRP برنامه ریزی نیازمندیهای مواد